ਸੰਤ ਰਾਮ ਉਦਾਸੀ
ਸੰਤ ਰਾਮ ਉਦਾਸੀ (੨੦ ਅਪ੍ਰੈਲ ੧੯੩੯-੧੧ ਅਗਸਤ ੧੯੮੬) ਦਾ ਜਨਮ ਪਿੰਡ ਰਾਏਸਰ ਜਿਲ੍ਹਾ ਬਰਨਾਲਾ (ਪੰਜਾਬ) ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਦਲਿਤ ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਨਕਸਲੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਮੁੱਖ ਜੁਝਾਰੂ ਕਵੀਆਂ ਵਿਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ।ਉਹ ਆਪਣੇ ਗੀਤ ਆਪ ਹੇਕ ਨਾਲ ਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਕਵੀ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਵਿ ਰਚਨਾਵਾਂ ਹਨ: ਲਹੂ ਭਿੱਜੇ ਬੋਲ, ਚੌ-ਨੁਕਰੀਆਂ ਸੀਖਾਂ, ਸੈਨਤਾਂ ਅਤੇ ਕੰਮੀਆਂ ਦਾ ਵਿਹੜਾ ।
|
ਪੰਜਾਬੀ ਰਾਈਟਰ ਸੰਤ ਰਾਮ ਉਦਾਸੀ
|
1. ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਦਿਨ |
2. ਅਧੂਰੀ ਸਵੈ ਗਾਥਾ |
3. ਅਜੇ-ਅਜੇ ਨਾ ਆਈ ਮੰਜ਼ਲ ਤੇਰੀ, ਅਜੇ ਵਡੇਰਾ ਪਾੜਾ ਏ |
4. ਅਮਾਨਤ |
5. ਅੰਮੜੀ ਨੂੰ ਤਰਲਾ |
6. ਬਾਜਰੇ ਦਾ ਸਿੱਟਾ |
7. ਭਾਵ |
8. ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਨੂੰ |
9. ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ |
10. ਭਾਈ ਘਨੱਈਏ ਦੀ ਪੇਸ਼ੀ |
11. ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ |
12. ਬੁਝਾਰਤ |
13. ਬੁਰਜੁਆ ਤਾਣੇ ਬਾਣੇ |
14. ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਗੜ੍ਹੀ ਵਿਚ ਸਿੰਘਾਂ ਦਾ ਜੇਰਾ |
15. ਛੱਲੀਆਂ |
16. ਚਿੱਠੀਆ ਵੰਡਣ ਵਾਲਿਆ ਵੇ |
17. ਚਿੱਤ ਨਾ ਡੁਲਾਈਂ ਬਾਬਲਾ |
18. ਚੂੜੀਆਂ ਦਾ ਹੋਕਾ |
19. ਧਰਤੀ ਮਾਂ |
20. ਦਿੱਲੀਏ ਦਿਆਲਾ ਵੇਖ/ਦੇਖ |
21. ਡੋਲੀ |
22. ਦੁਸਹਿਰਾ |
23. ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਵਾਰਸ |
24. ਗ਼ਜ਼ਲ-ਆਦਮੀ ਜੋ ਹੋ ਗਿਆ ਸ਼ੈਤਾਨ ਹੈ |
25. ਗ਼ਜ਼ਲ-ਨਹੀਂ ਚਿਹਰੇ ਉਦਾਸ ਵੇਖਾਂਗੇ |
26. ਗ਼ਜ਼ਲ-ਤੁਸੀਂ ਓਨਾ ਚਿਰ ਰਹੇ ਜਰਵਾਣਿਆਂ ਦੇ ਵਾਂਗ |
27. ਗ਼ਜ਼ਲ-ਜ਼ਾਲਿਮ ਹੈ ਜਦ ਮਜ਼ਲੂਮ ਨੂੰ ਨੇਜ਼ੇ ਤੇ ਟੰਗਦਾ |
28. ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਉਦਾਰਤਾ |
29. ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਅੰਤਮ ਸੁਨੇਹਾ |
30. ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਨਾਂ |
31. ਹਾਲੀਆਂ ਪਾਲੀਆਂ ਦਾ ਗੀਤ |
32. ਗੀਤ-ਹਾੜੀਆਂ ਵੀ ਖਾਧੀਆਂ ਤੇ ਸਾਉਣੀਆਂ ਵੀ ਖਾਧੀਆਂ ਨੇ |
33. ਹਨੇਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ |
34. ਹੇ ਜਨਤਾ |
35. ਹੁਣ ਤੁਹਾਡੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ |
36. ਇੱਕ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ-ਇੱਕ ਲਲਕਾਰ |
37. ਇੱਕ ਤਾਅਨਾ (ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਨਾਂ) |
38. ਕਾਲਿਆ ਕਾਵਾਂ ਵੇ |
39. ਕੈਦੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਗੀਤ |
40. ਕਲੀ-ਇੱਕ ਵੋਟਰ ਦੀ ਲਲਕਾਰ |
41. ਕਲੀ-ਪੂਰਨ ਦਾ ਜੋਗੀ ਬਣਕੇ ਬਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ |
42. ਕੰਮੀਆਂ ਦਾ ਵਿਹੜਾ |
43. ਖ਼ੈਰ-ਸੁੱਖ-ਮਾਰੇ ਗਏ ਮਿੱਤਰਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦੀਏ ਵਾਏ |
44. ਖੂਹ ਹੱਕਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਅਸੀਸ |
45. ਕਿਸ ਨੂੰ ਵਤਨ ਕਹਾਂ/ਕਹੂੰਗਾ |
46. ਕੂ ਕੂ ਕਰਦੀਏ ਕੋਇਲੇ |
47. ਲਲਕਾਰ-ਐ ਕਿਸਾਨੋ ! ਕਿਰਤੀਓ !! ਕਿਰਤਾਂ ਲੁਟਾਵਣ ਵਾਲਿਓ |
48. ਲਲਕਾਰ-ਮਜ਼ਦੂਰ ਦੇ ਨਾਂ ! |
49. ਲੋਕ ਰੰਗ |
50. ਲੋੜ |
51. ਮਾਂ ਧਰਤੀਏ |
52. ਮਾਤ-ਭਾਸ਼ਾ |
53. ਮੈ ਹਾਂ ਪੰਜਾਬ ਬੋਲਦਾ |
54. ਮਾਵਾਂ ਠੰਡੀਆਂ ਛਾਵਾਂ |
55. ਮੇਰਾ ਵਤਨ |
56. ਮੇਰੇ ਲਾਡਲੇ |
57. ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਰੰਗ |
58. ਨਵੇਂ ਅਹਿਦ ਨਾਮੇ |
59. ਪੱਕਾ ਘਰ ਟੋਲੀਂ ਬਾਬਲਾ |
60. ਪੰਛੀਆ ! ਨਵੀਂ ਉਡਾਰੀ ਮਾਰ |
61. ਪੱਤਰ ਹਰੇ ਹਰੇ |
62. ਫੁੱਲਾ ਵੇ ਬਹਾਰ ਦਿਆ |
63. ਪੂਜਾ |
64. ਪ੍ਰੀਤਮ ਪਿਆਰਾ |
65. ਰੁਬਾਈ-ਹੋਇਆ ਕੀ, ਜੇ ਭਾਵ ਨਾ ਮੇਰੇ ਮੌਲਦੇ |
66. ਸਾਥੀ ਜਗਮੋਹਣ ਜੋਸ਼ੀ 'ਲਾਲ ਸਲਾਮ' |
67. ਸੀਰੀ ਤੇ ਜੱਟ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਵਿਥਿਆ ਦੇ ਨਾਂ |
68. ਸੂਰਜ ਕਦੇ ਮਰਿਆ ਨਹੀਂ |
69. ਗੀਤ-ਤੱਤੀ ਤਵੀ, ਤੱਤੀ ਦੇਗ਼, ਤੱਤੀ ਧੁੱਪ |
70. ਤੇਰੀ ਮੌਤ ਸੁਣਾਉਣੀ |
71. ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ |
72. ਉੱਠਣ ਦਾ ਵੇਲਾ |
73. ਵੰਗਾਂ |
74. ਵਰ ਕਿ ਸਰਾਪ |
75. ਵਸੀਅਤ-ਮੈਂ ਕੋਈ 'ਵੱਡਾ ਆਦਮੀ' ਨਹੀਂ |
76. ਵਸੀਅਤ-ਮੇਰੀ ਮੌਤ ਤੇ ਨਾ ਰੋਇਓ, ਮੇਰੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਬਚਾਇਓ |
77. ਵੇਦਨਾ |
78. ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹਵਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਂ |
79. ਵੀਅਤਨਾਮ |
80. ਵਾਰਸਾਂ ਦੇ ਨਾਂ |
81. ਵਤਨ ਕਿ ਕੈਦਖ਼ਾਨਾ |
82. ਯਾਦ-ਕੀ ਉਹ ਅਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਰਹਿਣਗੇ |
83. ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ ਦੀ ਦਾਦੀ ਤੋਂ ਵਿਦਾਇਗੀ ਦੇ ਨਾਂ |
84. ਕਿਰਨਾਂ ਦਾ ਜਨਮ |
85. ਗੀਤ-ਦੇਸ਼ ਹੈ ਪਿਆਰਾ ਸਾਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਪਿਆਰੀ ਨਾਲੋਂ |
86. ਪੰਦਰਾਂ ਅਗਸਤ ਦੇ ਨਾਂ |
87. ਲੈਨਿਨ ਦੇ ਨਾਂ |
88. ਕਾਲੀ ਕੁੜੀ ਦਾ ਗੀਤ |
89. ਮਜ਼ਦੂਰ ਕੁੜੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰਾਤ |
90. ਪੂੰਜੀਪਤੀ ਰਾਖਸ਼ਾਂ ਦੀ ਧਾੜ |
91. ਮੇਰਾ ਪਿਆਰ-ਮੇਰੇ ਲੋਕ |
92. ਮਜ਼ਦੂਰ ਦੀ ਦੇਸ਼-ਸੇਵਾ |
93. ਬਸੰਤ |
94. ਚੰਨ ਜਿਵੇਂ ਬੱਦਲਾਂ 'ਚੋਂ |
95. ਸਾਧੂ ਬੂਬਨਾ |
96. ਆਜ਼ਾਦੀ |
97. ਰਾਖਿਓ |
98. ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਕਾਮਿਓਂ |
99. ਗੀਤ-ਲੋਕਤਾ ਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਹੀ ਹਿੰਮਤਾਂ ਦਾ ਜੋੜ ਹੈ |
100. ਮਰਦਾਨੇ ਨੂੰ ਮਰਦਾਨਣ ਦਾ ਖ਼ਤ |
|
|