Bahadur Shah Zafar
ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਹ ਜ਼ਫ਼ਰ

Punjabi Writer
  

Bahadur Shah Zafar

Bahadur Shah Zafar (October 1775-7 November 1862) was the last Mughal Emperor of India.He became emperor on 28 September 1837 after his father’s death. His empire did not extend beyond Red Fort.He wrote many Urdu ghazals. His ghazals were compiled into the Kulliyyat-i-Zafar. His so called court included Ghalib, Dagh, Momin and Zauq. Bahadur Shah Zafar was a devout Sufi. He believed that Hindus and Muslims are equal. Bahadur Shah Zafar took part in the Revolt of 1857. He was imprisoned and sent to Rangoon (Yangon) in Burma (Myanamar) by the British. It is said that he was denied paper and pen in captivity. Bahadur Shah Zafar wrote the famous ghazal ‘Lagta nahin hai ji (dil) mera ujre dayar mein’ on the walls of his room with a burnt stick.Poetry of Bahadur Shah Zafar in ਗੁਰਮੁਖੀ, اُردُو and हिन्दी.

ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਹ ਜ਼ਫ਼ਰ

ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਹ ਜ਼ਫ਼ਰ (ਅਕਤੂਬਰ, ੧੭੭੫-੭ ਨਵੰਬਰ, ੧੮੬੨) ਭਾਰਤ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਮੁਗ਼ਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸਨ । ਉਹ ੨੮ ਸਿਤੰਬਰ ੧੮੩੭ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਦ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣੇ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਾਜ ਲਗਭਗ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੀਆਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਸੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਲਿਖੀਆਂ, ਜੋ 'ਕੁਲੀਯਾਤੇ-ਜ਼ਫ਼ਰ' ਵਿਚ ਦਰਜ਼ ਹਨ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ-ਧਰੀਕ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਗ਼ਾਲਿਬ, ਦਾਗ਼, ਮੋਮਿਨ ਅਤੇ ਜ਼ੌਕ ਦਾ ਆਉਣਾ ਜਾਣਾ ਆਮ ਸੀ । ਉਹ ਪੱਕੇ ਸੂਫੀ ਸਨ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਸਮਝਦੇ ਸਨ ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ੧੮੫੭ ਦੀ ਜੰਗੇ-ਆਜ਼ਾਦੀ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ । ਅਮਗ੍ਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੰਗੂਨ (ਬਰਮਾ) ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਲਿਖਣ ਲਈ ਕਾਗਜ਼ ਤੇ ਕਲਮ ਨਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗ਼ਜ਼ਲ 'ਲਗਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੀ (ਦਿਲ) ਮੇਰਾ ਉਜੜੇ ਦਯਾਰ ਮੇਂ' ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਉੱਤੇ ਜਲੀ ਹੋਈ ਲਕੜੀ ਨਾਲ ਲਿਖੀ ।

Poetry Bahadur Shah Zafar

1. Aage Pahunchate Dahan Tak Khat-o-Paigham Ko Dost
2. Aashna Hai To Ashna Samjhe
3. Baat Karni Mujhe Mushkil Kabhi Aisi To Na Thi
4. Beech Mein Parda Dui Ka Tha Jo
5. Hamne Duniya Mein Aake Kya Dekha
6. Ham To Chalte Hain Lo Khuda Hafiz
7. Ja Kahiyo Unse Naseem-e-Sahar
8. Jo Tamasha Dekhne Duniya Mein The Aaye Huye
9. Kahin Main Guncha Hoon
10. Kije Na Das Mein Baith Kar Aapas Ki Baatcheet
11. Lagta Nahin Hai Dil Mera Ujre Dayar Mein
12. Nahin Ishq Mein Iska To Ranj Hamen
13. Nahin Jata Kisi Se Vo Marz
14. Na Kisi Ki Aankh Ka Noor Hoon
15. Na Rahi Tab-o-Na-Tavan Baqi
16. Naseeb Achchhe Agar Bulbul Ke Hote
17. Na To Kuchh Kufar Hai Na Deen Kuchh Hai
18. Ravish-e-Gul Hain Kahan Yaar Hansane Wale
19. Tere Jis Din Se Khak-e-Pa Hain Ham
20. The Kal Jo Apne Ghar Mein
21. Ya Mujhe Afsar-e-Shaha Na Banaya Hota